Ocena okresowa pracownika - jak i po co ją robić?

Zarządzanie zespołem potrafi być niekiedy problematyczne. Ten proces wiąże się z koniecznością wprowadzania rozmaitych usprawnień, mających na celu podniesienie wydajności kadry oraz zwiększenie zysków przedsiębiorstwa. Często wykorzystywanym narzędziem okazuje się ocena okresowa pracownika. Jak jednak powinno się ją wykorzystywać i jakie posiada zalety?

System okresowych ocen pracowników - jak go stworzyć?

Przede wszystkim należy określić, jak często będzie się dokonywało oceny okresowej pracownika. Jeżeli robi się to zbyt rzadko, to ciężko stworzyć ją obiektywnie, gdyż wydajność konkretnych osób zmienia się w czasie, niekiedy znacząco. Natomiast przesadne częste kontrolowanie kadry może wprowadzić negatywną atmosferę w zespole, niepotrzebne napięcie, a także wiąże się z mnóstwem dodatkowej pracy, gdy pragnie się to zrobić rzetelnie.

Przyjęło się, że ocena okresowa pracownika powinna mieć miejsce raz w roku. Niektóre firmy decydują się jednak zwiększyć częstotliwość, zwłaszcza w przypadku branż podlegających dynamicznym zmianom, takich jak chociażby IT.

Jak poprawnie oceniać pracowników już na etapie rekrutacji?

Kompetentna osoba powinna wiedzieć, CO NAPISAĆ O SOBIE W CV. To dlatego zaleca się lekkie modyfikowanie wspomnianego dokumentu, w zależności od tego, gdzie konkretnie się je składa. Nie można tu jednak mówić o kłamstwie, ponieważ prędzej czy później i tak wyjdzie ono na jaw. Nie da się zaprzeczyć, że jeżeli aplikuje się na dwa zupełnie odmienne stanowiska, to warto podkreślić w niezbędnych do rekrutacji dokumentach inne zalety. Na przykład komunikatywność zdecydowanie przydaje się sprzedawcy, aczkolwiek archiwista nie potrzebuje takiej cechy - w jego przypadku ważniejsza będzie skrupulatność i cierpliwość.

A co jeśli widzi się szablony cv? Większość osób korzysta z gotowych rozwiązań, aby przyśpieszyć proces aplikowania na dane stanowisko. Jednakże w przypadku prac wymagających kreatywności, takich jak chociażby grafik komputerowy, potencjalny pracownik powinien się bardziej postarać i stworzyć coś oryginalnego. To nie tylko będzie świadczyć o jego umiejętnościach, ale również o zaangażowaniu i chęci pracy w danym miejscu.

Wiele osób zastanawia się, czy wpisywać zainteresowania w cv. Kiedyś było to popularne, dziś natomiast powoli wychodzi z mody. Mimo wszystko, jeżeli znalazły się one w dokumencie i są zgodne ze stanowiskiem, na jakie chce się dostać aplikant, jest to zdecydowanie na plus. Gdy natomiast pozostają zupełnie oderwane od potencjalnej pracy, od razu widać, że kandydat nie za bardzo wie po co je tam umieszcza. Dla przykładu, przerabianie zdjęć i tworzenie kolaży idealnie pasuje jako zainteresowania przyszłego fotografa, natomiast jazda na motocyklu nie ma już z tym nic wspólnego.

Ocena okresowa pracownika - przykład

Istnieje wiele przykładów ocen okresowych pracowników. Są niesamowicie przydatne w sytuacji, kiedy dopiero wdraża się takie rozwiązanie w swojej firmie lub pragnie się zmodyfikować dotychczasowy system. Jeżeli przedsiębiorstwo decyduje się na taki krok, trzeba przypilnować rzetelności i obiektywności. Jest to niezwykle istotne nie tylko dla przełożonego, ale również dla zespołu. Każdy jego członek powinien bowiem otrzymać uzasadnienie oceny okresowej pracownika. W innym wypadku zatrudnieni w danej firmie nie będą wiedzieli, co konkretnie mają poprawić w pracy. Często jest tak, że ludzie nie widzą w swoim postępowaniu żadnych nieprawidłowości, dopóki się ich o tym nie poinformuje. Każdy lider zespołu powinien zdawać sobie z tego sprawę.

Trzeba zwrócić uwagę przede wszystkim na arkusz oceny okresowej pracownika. Istnieje wiele druków, dostępnych do bezpłatnego pobrania za pośrednictwem Internetu. Można również stworzyć swój własny, oparty na wartościach istotnych dla konkretnej firmy. Każde przedsiębiorstwo, zależnie między innymi od branży, posiada nieco inną specyfikę funkcjonowania. Logiczne jest, że nie powinno się wymagać identycznych rzeczy od kasjera i programisty. Wzór oceny okresowej pracownika musi uwzględniać przede wszystkim zakres i specyfikę jego obowiązków, natężenie pracy, a także cel wykonywanych czynności.

W jaki sposób dokonywać ocen okresowych pracowników?

Istnieje wiele metod, które wykorzystują rozmaite przedsiębiorstwa i organizacje, aby ich system okresowych ocen pracowników był jak najrzetelniejszy. Najpopularniejsze z nich to:

• 90 stopni - daną osobę ocenia tylko przełożony,
• 180 stopni - połączenie oceny przełożonego z samooceną pracownika,
• 270 stopni - do powyższych opinii dodaje się ocenę współpracowników,
• 360 stopni - wykorzystuje się ją w przypadku przełożonych niższego i średniego szczebla. Polega na połączeniu oceny kierownika, współpracowników, podwładnych oraz oczywiście samooceny.
• 360+ - jako dodatkowe źródło służą opinie klientów zewnętrznych organizacji.

Jak widać, istnieje sporo ciekawych procedur, mogących ulepszyć cały proces. Różnią się między sobą stopniem skomplikowania i wiążą się z koniecznością poświecenia im adekwatnej ilości czasu, dlatego należy decydować się na takie rozwiązania, które nie obciążą nadmiernie lidera, aby nie zaniedbał innych swoich obowiązków.

Ocena okresowa pracownika - podstawa prawna

W Kodeksie Pracy oraz innych przepisach, które dotyczą praw pracy, nikt nie umieścił zapisków, które definiują ocenę okresową pracownika jako zobowiązującą. Jednakże jeżeli przedsiębiorstwo decyduje się na taki krok, należy uwzględnić art. 94 pkt 9 Kodeksu pracy, który głosi, że pracodawca musi “stosować obiektywne i sprawiedliwe kryteria oceny pracowników oraz wyników ich pracy”.

Co to konkretnie oznacza? Zapis ten podkreśla, że system okresowych ocen pracowników musi być zrozumiały dla zatrudnionych w firmie osób, wystarczająco jasny oraz zgadzać się z uprzednio zdefiniowanymi kryteriami. Każdy członek zespołu powinien się z nimi zapoznać w chwili podjęcia przez siebie pracy w konkretnej organizacji lub wprowadzenia tego typu systemu do standardów przedsiębiorstwa. Warto znać przepisy i się do nich stosować, w razie gdyby doszło do konfliktu z zatrudnianymi przez siebie osobami. Nie wszystkim bowiem spodobają się takie rozwiązania.